Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y DIRWESTWR. A GYHOEDDIR DAN NAWDD AC AWDÜRDOD CYMANFA DDIRWESTOL GWYNEDD. " Dyrchafwn faner yn enw ein Duw."—Salmydd. Rhif. 4.] TACHWEDD, 1840. [Pms 3c PREGETH ODDIAR RHUF. XIV. 20, a 1 COR. VIII. 7—13. GAN Y PAKCn. D. MORGAN, LLAíìFYLLIN. " O acho» bwyd na ddinystria wallh Duw. Pob peth yn wir sydd l.în; cithr drwg yw i'r dyn sydd ya bwytta trwy dramg-wydd." " Ondnid yw y wyliodaèthhong'nn bawb: canys rhái'â chanddynt gydwy- bod o'r eilûn, hyd y pryd hwn, sydd yn bwytta fel peth a abei thwyd i eilunod; a'u cydwybod hwy, a hi yn wan, a halogir. Eithrtiid yw b'wyd yn ein gwiieuthur ni yn'gymeradwy g-an Dduw: canys nid ydÿni, os bwytäwn, yn helaethach; Lac onis bwytawn, yn briuach. Ond edrychwch rhag- niewn ua hiodd i'ch rhyddid hŵn fod yn dramg-wydrì i'r rhai sy weiniaid. Canys os gwèl neb dydi sydd â gwy- bodaeth genyt, vn eistedd i fwyta vn nhenil yr eilunod, oni ohadarnheir ei gydwybod ef, ac yntau yn wan, i fwytâ y pethau a aberthwyd i eilunod ; ac a ddyfetîiir y brawd gwau trwy dy wybodaeth di, dros yr hwo ỳ bu Crist farw '! A chan b.-ctiu feily yn erbyn ŷ brodyr, a cliuro eu gwan çydwybod hwy, yr ydych chwi yn pechu yn erbyn Crist O herwydd p'ahâm, os yw bwyd yu rhwystrofy mràwd, ni fwytiif fi g-ig fytli, rhag i itùrwystro fy mrawd." Bod y rhan fwyaf o'r ysgrythyr -wedi ei I dan sylw. Yr Iudde-won, o'u dechreuad hysgrifeoti ar amgylchiadau neillduol, ac ' oeddynt o dan ddeddf gvrahaniaeth bwyd- wedi ei hamcânu i ddybenion cyífredinol, | ydd, fel nad cyfreithlon iddynt ftryta cig sydd eglur i bob dyn ystyriol; feily y tes- j pob rhyw o greaduriaid, ac ni fwytSnt gig tvnau o dan sylw. Y ffordd oreu, a'rffordd un math o greaduríaid, oni byddai wedi ei sicraf, i ddeall meddwl, a chael allan amcau | ladd mewn modd neiUduoì, yn ol eu trefn eu yr \'sbryd Glân, yn y gwahanol ranau o hunain ; a Uawer o honynt wrth ymdeithio lionynt, ydyw ymdrechu yn gyntaf, wybod pa beth oend yr amgylchiadau hyny, ar ba rai yr ysgrifenwyd yr hyn fyddo dan sylw. Yn ail, chwilio allan yr addysg a amcenid ei roddi yn y rhanau hyny, y pryd hwnw. Yn drydydd, pa berthynas sydd rhwng hyny â'n hamgylchiadau ni yn bresenoL Ym- drechir yn y sylwadau dylynol, i gadw at y drefn uchod. Trwy yn I. 'JYodi allan amgylchiadau yr eglwysi yr ysgrifenai Paul y ddau lythyr hyn atynt, a achosai iddo ysgrifenu yr hyn a nodwyd fel testyn. Er mor debyg ydyw y testynau, o ran un-sain geiriau, eto mae yn amlwg fod yr amgylchiad a alwai am yr hyn a ysgrifen- wyd, yn wahanol iawn yn y ddwy eglwys. 1. Gwnaed i fyny yr eglwys oedd yn Rhufain o Iuddewon achenedl-ddynion dy- chweledig, pa rai oeddynt barod iawn, yn rhy gyfFredin, ar bob achos, o ymbleidio yn erbyn eu gilydd, felly ar yr achos sydd o yn mhlith y cenedloedd, ni fwjläent gig mewn un modd, rhag iddynt, wrth wnenth- ur hyny, droseddu eu deddfau a'u defodau ; ond arferent fyw yn gwbl ar ddail, a'r hyn a dyfai allan o'r ddaear yn unig. Y blaid fwyaf selog dros hyn yn eu mysg, a elwir Esseniaid, Llawer o ba rai, pan gofleidias- ant Gristionogaeth, a barhäent yn eu sêl a'u rhagfarn dros y defodau hyn, er eu bod yn gyd-aelodau eglwysig â'r cenedloedd dy- chweledig. Rhan arall o'r eglwys yn Rhufain oeddynt genedl-ddynion dychwel- edig oddiwrth eilunaddoliaeth, pa rai a arferai fwyta cig yn ddiwarafun, heb edrych dim pa fodd y lleddid ef. Parhà y rhai hyn yn selog dros eu rhyddid i wneuthur felly, er bod yn aelodau egLwysig, a dadleu- ent fod yr efengyl wedi dileu deddf gwahan- iaeth bwydydd, fel deddfau a defodau Iudd- ewig ereill. Dangosent barodrwydd mawr i feio yr Iuddewon am eu hamhçuaeth gor- modol, a'u hymlyniad wrth Iuddewiaeth