Welsh Journals

Y CENHADWR AMERICAMIDD. Cyf.24, Rhif. 11. TACHWEDD, 18G3. RlIIF. OLL 287. '&rcutfjoirau. "LLESTRI DIGOFATNT" A TRUGAREDD." ■LLESTRI Rhuf. 9: 22—24. Beth os Duw, yn ewyllysio dangos ei ddigot'aiut, a pheri adnabod eî allu, a oddefodd trwy hirymaros lestri digoiaint wedi eu ey- mhwyso i golíedigaetb : Ac i beri gwybod golud ei ogoniant ar lestri trugaredd, y rhai a rag-barotodd ete i ogoniant? Sefnyni y rhai a alwodd efe, nid o'r Iu- ddewon yn unig, eithrhefyd o'r Cenhedloedd. Y prif bwnc yr ymdrinir ag ef yn y bennod lion a'r ddwy ganlynol ydyw Oyfiawnder Duw yn rhoi yr Iuddewon i fyny i farn am eu hangbrediniaeth—a'i anfeidrol drngaredd yn ngalwad y Oenhedloedd. Nid anfuddiol, efallai, fyddai gwnend rbai sylwadau ar adnodau blaenorol i'r testyn hẅfi. Pan y dywed yr apostol, adn. 3, "Oanys mi a ddymunwn fy mod fy hun yn anatheuia oddi- ■wrth Grist, dros fy mrodyr, sef fÿ nghenèdl yn ol y cnawd, &c,"—nid y meddwl yw y bu- asai yn foddlon bod yn ddyn colledig er mwyn ei genedl, obiegyd nis gallasai fel Cristion ddy- muiio y fath beth, ac nis gallasai hyny lesâu dim ar sefyllfa y genedl mewn unrhyw fodd, Ond iaith gref yw y geiriau, yn gosod allan ddymuniad yr apostol, na byddai i'r luddewon gymeryd dim tramgwydd oddiwrtb dditn rhag- farn ailasai fod ynddynt ato ef yn bersonol, i'w hattal rhag dyfod at Grist a'i wasanaeth—ond ar iddyntredrych yn uniongyrchol at Grist ei hun, a'i dderbyn er ei fwyn ei hun. Fel pe dywedasai, Tefiwch fi yn hollol o'r neilldu— alltudiwch fì yn hollol oddiwrth bob braint, o ran eich meddyìiau a'ch dychymyg, fel pe byddwn i yn "anathema oddiwrth Grist," ac ymofynwcb am sicrhau eich iachawriaeth eich hunain trwy gredu ynddo,—ac nid troi ymaith oddiwrtho o herwydd rbyw dramgwydd ali fod ynoch tuag ataf fi sydd yn nn o'i anheil- wng weision. Adn. 11—13, "Canys cyn geni y plant eto, na gwneuthur o honynt dda na drwg &c, y dywedwyd, Yr bynaf a wasanaetha yr ieuang- af, megys yr ysgrifenwyd, Jacob a gerais, eithr Esau a gaseais." Nid meddwl y gair hwn yw fod yr Arglwydd wedi caru un o'r plant, a 22 chasau y llall, cyn eu geni na gwneutbnr o bonynt dda na drwg, ac mai byny oedd yr achos o gymoriadau moesol gwahanol y ddwy geuedl, ac o'i- wahanol yinddygiadau ef tuag atynt. Meddwl felly fyddai meddwl fod Duw yn awdwr drygau y rliai drygionus fel y mae yn awdwr rhinweddau y rhai rhinwedddS Ond nid dyna yw athrawiaeth ei air sanctaìdd, mewn un modd. Ond y meddylddrych yn yr adnodau hyn yw, i'r Arglwydd "ddywedyd" neu hysbysu, cyn geni Jacob ac Esau a chyn gwneuthur o honynt dda na drwg, beth a fyddai cymeriad moesol y ddwy genedl a'r modd y byddai iddo yntau ddangos ei ffafrau dwyfol at y naill a'i ddigofaint dwyfol at y llall. Wrth y gair, "Jacob a gcrais" y medd- ylir cenedl Jacob, ac wrth y gair, u Esau a gaseais " y meddylir cenedl Esau—nid y plant cyn eu.geni. A bwriad yr apostol yn ei gyf- eiriad at byn, oedd egluro i'r Iuddewon, er i'r Arglwydd ddangos ei ffafran yn rhyfedd at eu tadau yn yr oesoedd blaenorol, eto os troent ì hwy o lwybrau eu tadau, a cberdded llwybrau ^ Iiiliogaeth anghrefyddol a drygionus Esau, mai \ y cyffelyb dynged fyddai yr eiddynt hwy ag eiddo y rhai hyny. Adn. 18, "Felly gan hyny y neb y myno y mae 'efe yn trugarhau wrtho, a'r neb y myno y mae efe yn ei galedu." Yr oedd llawer o'r Inddewon (ac y mae Uawer i'w cael eto) yn dra thebyg i Pharaoh, yn ymgaledu yn fwyfwy dan bob triniaetb o eiddo Duw tuag atynt, a'r genedl galed bon yr oedd Duw yn ei rhoi i fyny o herwydd eu hanghrediniaetb i'r farn- edigaeth drymaf a ddisgynodd ar genedl erioed. Pan ddywedir i Dduw galedu calon Pharaoh, nid y méddwl yw i'r Arglwydd ddylanwadu ar ei-Jföddwl i'w galedu, na dwyn un oruch- J^a£h a)Kai'D0 ^1' ^m luvnvv; ond mai dyna oedd ismdth alarus goruchwyliaethau Duw tuag atd'j. Dyben y goruciiwyliaethau oedd meddalhasu ei galon, a pberi iddo ollwng Israel yn ìbydd—caledu yr oedd yntau dan bob gor- uchwyliaíetb. Ond paham y dywedir mai Dmo a galedocìd ei galon ? Gellir ateb y gofyniad yna trwyl sylwi mai y goruchwyliaethaü, y rhai oeddýnt ddwyfol a daiomiä yn eu tuedd ./