Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

56 V WBNYNEN. Myned y mae lie tardd pob luoethau gwell; Lle cwyua. caethion wrth eu caled waitb, Lle cwyd yr Haul, druw tua 'r Jndia bell; Llwyddiannus bydded ar ei gyrfa faith. Tri chant o filwyr ar ei bwrdd y sydd, Gwragedd a phlant, tri ugain gydug wylb, Wyth neg o longwyr, rhai íibrddolioii rhydd : Yn oll puni cant eneidiau—• drudfawr Iwyth! Buan tiesànt i'r annherfynol íôr, A'r g-ulon drist sydd is ar ol pob ton ; Yn ofer seinia y inilwruidd gôr, Nis gall iachàu y briw sydd tun bob bron ! Yn rhesi safant ar yr ochrau bân, A'u trem deigrynawl tua 'r ciliedig * dud, A syn fyfyrio niewti dystawrwydd wnun'; Nas gwelant uiwy, ueu yute, O! pa bryd ? Yno edrycbant nes o'r diwedd dêl Prydnawnol wyllau ar y ddacur faith, A'r nepbcll dir fcl du gyuiyluu êl, Ac yua llyugcir yu yr eigiou laith ! Ac etto safant, bellach er nad oes Ond mynydd-dounau yu derchu ger cu hrou, llwy safant yno, nes b'o t'wyllwcb nôs, Yu cuddio gwylltred y derfysglyd don. O'r diwedd ciliant yn eu hing, ond, O! Nid nôs i orphwys oedd y uoswaith hon,— lliruethu wnaut ain eu cartrefol fro, Ac arlloes gofid y derfysglyd frou. Y'nghanol salwch, hiraetb, poen a gwae ! Ni chauir ainranl, cwsg o'u plith a fi'y, A phob munudyu byr sydd fal pe b'ai Yn awr o oíiil i'r aunedwydd lu ! (Vw barháu.J YR ELFENAU. Tybiài ein hynafiaid nad oedd ond pedair o clfenau, neu sylweddau cyntefig anghyfausawdd; sef, awyr, tlwfr, daear, a thân; ond y mae anianyddwyr diwedd- '<inic.li wedi profi, mai a'nghywir oedd eu barti, drwy tldadgyssylltu a dosranu y pedair elfenau hyn, a chael allaa o honynt elfenau ereill, sef defnyddiau cyntefig y *«ai uchod. Yr awyr daear-gylchawl (atmosphericj a gyfausoddir • ddau fath o ager (gasj y naill o ba rai a elwir oary^iíw, • 7ír,