Welsh Journals

GREAL Y BEDYDDWYR. Rhif. 0.1 MEHEFIN, 1827. [Cyf. I. PARHA ED BRA WDGA RWCH." COFIANT Y DIWEDDAR BARCH. JOSHUA ANDREWS, Capel-y-ffiu, Swydd Frycheiniog. BEDYDDIWYDJoshuaAndrews yn Nant-y-gollen, gcrllaw Pont- y-pool, ac unodd ág eglwys Pênygarn, dan oí*al gweinidogaethol Mr. Mìles Harris, yn y flwyddyn 1732 nen 1733. Yn fuan wedi hyny annogwyd cf i ym- arferyd ei ddoniau gwcinidogaethol yn y wisgfa (vestry,) ar foreuau dydd yr Arglwýdd, cyn dechreuai'r addpliad cyhoeddus; w'edi hyny cafodd'ei an- nog i fyned i Gaerodor dros ry w amser, tan ofal athrawaidd Mr. Foskelt a Mr. H. Evans ; efe a aeth yno yn 1736; yr ocdd y flwyddyn hòno yn un hynod yn Nghaerodor, yn y dyddiau horcuol hyny, am fyfyrwyr o'r dywysogaeth: y pump canlynol oeddynt yno yr amser hyny, sef, Benjamin Yaughan, Evan Jenlcihs, Griffith Davies, Joshua An- drews, a Caleb Evans. Yr oedd Mr. Andi'ews yn deall Saesonaeg yn lled dda cyn myned, ac felly uid arosodd yno yn hir iawn ; ond efe a bregethodd tra yn Lloegr, yn Tetbury, Ringstan- Iey, Weston gerllaw Ross, &c. Gwedi Iiyny hu yn Mhenygarn, i'rhon eglwys y perthynai gyutaf. Ynghylch 1740, urddwyd ef i'r dyben i fod yn gyn- northwy i Mr. M. Harris, ond nid yn Mhenygarn, y tŷ-cwrdd blaenaf per- tliynol i'r eglwys, eithr yn Brynbyga, (Usìi,) gydâ golwg i adfywio achos marweiddiol y fl'ordd hòno, lle yr oedd Mr. Nathaniel Morgan ac ereill, wcdi hod mor ddefnyddiol ac anrhydeddus. CVF. I. Cynnaliwyd y cyfarfod yno, fel y hyddai i'r bobl, wrth wcled trefn a chynllun yr eglwys, gael eu hadeiladu. Ymwelodd Mr. Andrcws â'r eglwysi yn Neheubarth Cymru. Yr oedd ef yn sylweddol a chall; ei athrawiaeth yn safadwy, a'i ymddygiad yn ang- hreifftiol; etto nid oedd ei dalentau yn boblogaidd iawn. Tua diwedd y flwyddyn 1743, bu yn Hafurio mewn flbrdd brofedigol, yn Llanwenarth, ond ni sefydlodd yno. Yr oedd yr eglwys yn Olchon yn amddifad oddeutu'r ilwyddyn 1745; darfu Capel-y-flin, cangen o eglwys Trosgoed (Maes-y-berllan yn awr) uno àhwynt; a flurfiwyd Capcl-y-flìn ac Olchon yn un eglwys; a dcwiswyd Mr. Andrewsi fod yn weinidog iddynt, ond yr oedd ef yn y fath amgylchiadáu fel nas gallai, yn gylleus, symud ci deulu i fyw yn eu plith. Cydunwyd iddo fod yn Olchon ddau ddydd yr Arglwydd yn y mis, ac ar un o honynt i dòri bara; ac yr oedd y bobl i ddar- paru fel y gallent am y ddau ddydd arall. Yr oedd ef yn Mhenygarn,&c. y dyddiau ereill. Fel yr oedd ganddo dros u'gain milltir i fyued i Olchon cydunwyd fod ci ddau Sabbath i gan- lyn y naill y llall; fcl, os byddai 3 n gyfleús iddo ef i aros dros 3rr wythnos, y gallai wneud hyn3r, er arbed ei daith fawr yn ol ac yn mlaen. Parhaodd i wneud felly dros yn ughylch deugain 22