Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y BEDYDDIWE. Cyf. XIII.] AWST, 1854. [Rhif. 152. TEAETHAWD AR "DDEFNYDDIOLDEB Y FIBL GYMDEITHÀS." GAN DR. PHILLIPS. Mae dyn wedi ei fwriadu i fod yn dded- wydd yn y byd hwn ac yn yr hwn a ddaw; gosodwyd Atlda ar ben y ffordd a'i har- weiniai i gysegr rhinwedd a theml ded- wyddwch :—" Deddf ei Dduw oedd yn ei galon ef;*' a cbyhyd ag y parhaodd i ufyddhau.i'w gofynion, clywid sain cân a moliant yn Mharadwys--llawenychai ang- elion*achenfigenai cythreuliaidyn yrolwg ar dad dynoliaeth yn aberthu ar allor ei Greawdwr. Yri mhen rhywf gymmaint o amser, " rhydodd yr aur coeth da,"—ym- adawodd y gogoniant,—ysgrifenwyd «Icha- bod' ar deml mwyniant,—daeth y cjfaill yn elyn,—y plentyn yn estron,—etifedd Uawenydd yn yssjíyfaeth i ofid,—tynodd arno ei hun anfoddlonrwydd y Bôd y pech- asai i'w erbyn. Er iddo bechu, a thrwy hyny golli ffafr ei Dduw, mae ei Greawdwr wedi trugarhau wrtho, ac wedi dangos ei dosturi tuag ato trwy lefaru wrtho "íawer gwaith a Pawer raodd," er ei ddysgu a'i gyfarwyddo i ail-feddiannu y mwyniant a goilwyd. Wedi anfon «Uinell ar ol Uinell' am rai miloedd o flynyddau, ac iddo " yn y dyddiau diweddaf hyn lefaru wrthym ni yn ei Fab;" ar ol cael y Dadguddiad j n gyflawn, crynhöwyd yr holl linellau at eu gilydd yn un gyfrol, yr hon a elwir y Bibl ueu Lyfr Duw. Bernir fod y byd yn cynnwys tuag unfil ofiliynau o drigolion, sef yn nghylch deu- gain cymmaint à holl breswylwyr Cymru, Lloegr, Iwerddon, a'r Albnn; nae tua hanner y rhai hyn yn Baganiaid hollol; ac yn noysg y rhai hyny a elwir j n Gristion- ogion, ceir miliynau lawer heb Fibl. Mae gwir Gristionogion wedi teimlo yn ddwys er yr oesoedd boreuaf yn herwydd yr am- * Angelion, nid angylion, am mai angel yw v gwraidd. ' " + Nid y w yr ysgrifenydd yn cydweled ag amrai o ysgrifwyr Cymreig o ethryb rh a t; gwell gan- ddo t nâ d yn trwy; ac nid oes yn ei farn ef eisieu ysgriflo rhyw heb yr h, oddieithr pan lj'wodraetlür y gair gan y geiriau blaenorol, &c. Cyp. xiii. ddifadrwydd crybwylledig; gwelwyd llawer Jeremiah â'i ben yn ddyfroedd a'i lygaid yn ffynonau o ddagrau, wrth syllu ar filiyn- au y ddaear yn marw o eisieu gwybodaetl1. Yn y flwyddyn 1802, dechreuwyd ymddy- ddan am gael Cymdeithas i wneyd y diffyg i fyny mor bell ag y gallesid ; ac yn mhen dwy flynedd wedi hyny sefydlwyd hi o dan yr enw, "Y Fibl Gymdeithas Frytanaidd a Thramor"*—(The British and Foreign Bible Society.) Un ysgrifenydd a ysgrifena hanes ei dechreuad fel y canlyn:—"Byddai y Parch. T. Charles o'r Bala yn ymofyn yn mhob man Ue yr elai am ddarllenwyr a Biblau, a pha fwyaf yr ymofynai, mwyaf i gyd oedd y gresyni. Effeithiodd hyny yn ddwys ar ei feddwl...... Deffrôdd un boreu yn ei wely, a saethodd i'w feddwl, paham nad ellicî cael Cymdeithas yn debyg i'r Tract Society, i gyhoeddi Biblau yn yr iaith Gymraeg. Cyfododd yn fuan.f ac hysbysodd y meddwl i ryw gyfaill yn y Bala; penderfynodd fyned i Lundain, a rhoddi yr achos o flaen cyfeillion hael- frydig yno ; ac felly cyn diwedd y flwyddyn 1802 efe a aeth......Ar y 7fed o llasîfyr, y flwyddyn hòno, yr oedd Committee y Tract Society yn cyfarfod, y Parch. Ma- thew "Wilks yn y gadair. Yr oedd yno hefyd amryw weinidogion a boneddigion cyfrifol, oddeutu pymtheg o nifer. Ar ol gorphen gorchwylion perthynol i'r Gymdeithas, cyflwynwyd Mr. Charles i'r cyfarfod, a chaniatâwyd iddo osod ei gynllun gerbron. Ar ol iddo ddarfod Uef- aru, cyfododd y Parch. Joseph Hughes, (yr hwn oedd hefyd yn Gymro,) ac a ddy- • Yn amser y 70, (Scptuagint,) pa rai a gj-fleithas- ant y Bibl o'r Hebraeg i'r Groeg, jti amser jt apostolion, yn nyddiau Martin Luther, ac vn 1804, (blwyddyn genedigaeth y Gymdeithas hon,) rhodd- wj-d cjTÜijTfladau neillduof iledaeniad yr ysgryth- yrau. Pcdwar cyfnod nodedig yw y rhai hyn. t Dywedir mai g\veled a chlj-wed geneth ieuanc yn wylo am nad oedd ganddi Fibl i chwilio am destun y piegethwr ag oedd newydd wrando, fu yn foddion i ddwyn nieddwl Mr. Chaa-les at y pwnc. 2 G