Welsh Journals

Y BEDYDDIWR. Çyf. IV.] GORPHENHAF, 1845. [Riiif. 43. ANGHYFIAWNDER. Pechodau ein eenedl ydynt amryfal yn mysg pob dosbeirth, o'r peaau coronog a ymdroant yn eu porphor a'u sidan, hyd at wenidogion y cysegr yn eu gwisgoedd gwynion, a'u penau meitredig; ie, a'r tlawd truenusaf yn y fro. Nid yw pob pechod yn gyfartal mewn nerth a dylanwad yn mhob man ; un a flagura yn rymus yma, y Uall a dardd ac a ymwasgara ei ganghenau fel cedrwydd Libanus acw. Fe allai y bydd twyll pabyddiaeth yn trengu rhwng breicb- iau y Pab yn Iìhufain, tra bydd gorsedd gor- mes, trais, ac anghyfiawnder yn ymgadarn- hau, eu llywodraeth yn ymhelaethu, a'u deiliaid yn amlhau yn Nghymru uchel- freintiog. Angbyfiawnder! anghyfiawn- der! y mae sŵn prudd-der yn mhob llyth- yren o hono. Y mae y gair ynddo ei hun, yn ddigon a pheru i holl laswellt y ddaear wylo y dagrau yn hidl—i'r haul gywilydàio i godi, ac i holl dùnau ewynog y môr i fod yn enauau cyhoeddus i floeddio, " Marw a wnelo." Sylwn ar yr achos o hono. Yn 1. Diflỳg egwyddor i weithredu cyfiawn- der. Beth, a oes rhai o hil Adda a'u gwy- nebau yn ddigon presaidd, a'u calonau yn ddigon adamentaidd i wneud cam a'u cyd- anfarwolionî tra yn gwybod eu bod yn damnio eu heneidiau eu hunain wrth wneud 1 Ai tybed bod un mewn unman a gymer fantais ar anwybodaeth ei gydueswr i'w dwyllo 1 Ai tybed y gwelir rhesymol- ddyn, yn frenin neu yn fegar, a weithreda anghyfiawnder, heb ofn i elfenau natur fyned yn eirf awchus i'w eirwygo? Ai gwir yw bod rhai a'u cydwybodau wedi eu haiarneiddio yn gymaint, ag yr attegant orsedd anghyfiawnder ! tra yn gwybod eu bod yn sangu daear, yn bwyta ymborth, ac yn anadlu yn awyr yr hwn nad yw yn gwneuthur cam a gŵr yn ei fater ; ie, gwir nad ellir ei wadu yw. Wyled y greadig- aeth, ac ymwisged natur mewn galar- Cyf.1V. wisgoedd o herwydd y fath beth. Mae yn resynus meddwl bod neb mewn gwlad Gristnogol, a'u hysgwyddau o dan arch anghyfiawnder—yn aberthu eu cydwybodau ar allorau trais, ac yn defnyddio eu hathry- lith yn wirfoddol er mwyn hwylysu treiglad gorthrwm. Beth ond cytia%vnder yw gogon- iant a secina pob ymdrech, a phob cym- deithas, yn wladyddol yn gystal ag yn grefyddol 1 Dyma y cant cadarnaf o gylch pobsefydliad—dyma yw coron ardderchoeaf pob cynulliad. Ac onid dyma fanierbryd- ferthaf pob cymdeithas'? ac onid rhaid fod y rhai a ymdrechant ei rwystro weithredu, ac i'w yru ymaith o ogof i ogof ac o anial i anial, wedi ymfeddwi ar lid a chreulondeb anghri&t ei hun 1 wedi gwneud cyngrair ag uífern, ac amod â Satant Pwy all fyned i'n llysoedd gwladol heb olchi eu lloriau â'u dagrau wrth glywed yr ynadon yn aml ymdywallt eu hyawdledd nes bydd yr esgynlawr ar ba ie y safant yn clecian braidd, er mwyn rwystro cyfiawnder ddyfod i'r orsedd, a dyrchafu achoroni anghyf- iawnder yn ei le, a thrwy hyny, yn fynychaf yn ymwthio eu cydfrodorion yn brudd- glwyfus a thrist-galon i glorianau cywir y farn % O egwyddor farbaraidd ac uffernol! O gydwybodau wedi eu sio ar luniau anghrist, ac wedi sugno o fronau y butain! cynymedrentgyflawniyfathgyflafanbwyst- filaidd. O greulondeb! pwy a ddengys ei aill Onid yw magnel pob mynwes ystyriol —rheswm, ac ysgrythyr yn cyd-dànio ar sylfaen y fath egwyddor a hon 1 Onid y w cledd pob calon dyner, yn Gristion ac yu bagan, yn newynu am wraidd y fath egwyddor a hont Y fath ymddiriedaeth a allem roddi y naill i'r llall, pe byddai yr egwyddor o weitliredu cyfiawnder yn bla- guro yn ein mysg. Y fath ogoniant a fyddai i ni fel cenedl pe bydda'i hon yn fodrwv o gylch Gwalia, a gwell fyddai pe * 2 B